Με όπλο το Μαρξισμό

Μαρία Στύλλου 
στο Πανελλαδικό Συμβούλιο του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος, 21/4/2019

Σήμερα, 21η Απρίλη, είναι η επέτειος από την άνοδο της χούντας. Συμπληρώνονται 52 χρόνια από τότε που η κυρίαρχη τάξη προχώρησε σε στρατιωτικό πραξικόπημα. Δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ. Ήταν σημείο καμπής.

Ένα τεράστιο κομμάτι της αριστεράς τότε, από το τέλος του '50 και στις αρχές του '60, μαζικά υποστήριξε την ΕΔΑ στις εκλογές. Ο Τσίπρας ωχριά μπροστά σε ό,τι κατάφερε η ΕΔΑ τότε, να πάρει 25%, σε συνθήκες πολύ δυσκολότερες μετά το τέλος του εμφυλίου. Ήταν όμως μια αριστερά που είχε ακριβώς την ίδια εκλογικίστικη αντίληψη. Ότι η εργατική τάξη είναι το αντικείμενο, όχι το υποκείμενο της ιστορίας. Ότι το κράτος είναι ένα ουδέτερο όργανο που μπορεί τελικά να το ελέγξει, διότι θα έχει μια σχετική πλειοψηφία, θα έχει βουλευτές. Οι εξελίξεις έμοιαζαν ότι δικαίωναν αυτή την αντίληψη.

Και για την πλειοψηφία του κόσμου που ήταν προς τα αριστερά έμοιαζε -όπως καλή ώρα και σήμερα- ότι τα πράγματα μπορεί και να αλλάξουν με τις εκλογές, με την υπομονή, με τα ψηφοδέλτια, με τις κυβερνήσεις και τις συνεργασίες. Έτσι εξελίχτηκε η ιστορία τη δεκαετία του '60. Ένας κόσμος που γέμιζε τα πεζοδρόμια το '65 όταν άρχισαν τα πραξικοπήματα από την κυρίαρχη τάξη και τους θεσμούς, είχε ταυτόχρονα αυταπάτες ότι αυτά θα λυθούν από εκλογές και συμμαχίες, από τα αριστερά κόμματα. Έτσι έφτανε από την μία να δίνει τις μάχες και από την άλλη να ψηφίζει αυτά τα κόμματα. Το '67 πια, όταν έγινε το πραξικόπημα, ενώ όλοι προέβλεπαν νέες εκλογές, με καλούς, δημοκρατικούς, προοδευτικούς συσχετισμούς, άναψαν φωτιές: άνοιξε η συζήτηση μέσα στον κόσμο, τι έγινε μέχρι τώρα, τι πιστεύαμε, τι είναι το κράτος, πώς φτάσαμε ως εδώ, τι μπορούμε να κάνουμε, ποιο το υποκείμενο που μπορεί να απαντήσει.

Επαναστατικός

Έτσι διαμορφώθηκε στην Ελλάδα ξανά η μαρξιστική σκέψη, αυτό που ονομάσαμε την πρώτη περίοδο ο επαναστατικός μαρξισμός. Έτσι την πιο μαύρη περίοδο, με πραξικόπημα, χούντα, στρατόπεδα, φυλακές, βασανιστήρια, ένα τεράστιο κομμάτι κόσμου δεν πήγε πίσω. Γιατί δεν πήγε πίσω; Γιατί αυτός είναι το υποκείμενο της ιστορίας. Γιατί είχε δώσει τις προηγούμενες μάχες και αντιστάθηκε και άρχισε να ψάχνει τι έφταιξε. Εκεί βρίσκονται οι ρίζες αυτού του κόμματος. Σ' εκείνη τη δύσκολη, επώδυνη, μαύρη περίοδο που ένα ολόκληρο κομμάτι της αριστεράς μπορούσε πια να διαβάζει Ρόζα και Τρότσκι που μέχρι τότε ήταν απαγορευμένοι. Και ο στόχος ότι κάθε χρόνο οργανώνουμε το τετραήμερο του Μαρξισμού, πατούσε σε αυτή ακριβώς την ανάγκη των δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων που θέλουν να συζητήσουν, να καταλάβουν, να βάλουν σε πράξη πώς αλλάζει η κοινωνία. Αυτό είναι ο Μαρξισμός.

Φέτος ο Μαρξισμός είναι στο κέντρο πολύ μεγάλων γεγονότων. Όλα τα ζητήματα του τότε, είναι ανοιχτά σήμερα μέσα σε καινούργιες συνθήκες. Τι μπορεί να κάνει μια κυβέρνηση της αριστεράς; Πώς μπορεί να αλλάξει το κράτος; Αν δεν μπορέσανε αυτοί, τότε ποιος; Γιατί η κυρίαρχη τάξη συνεχίζει να έχει το έλεγχο όχι μόνο του πλούτου, των μέσων παραγωγής, αλλά και του κράτους; Τι μπορούμε να κάνουμε; Η κυβερνητική αριστερά ανοίγει το δρόμο για να επανέλθει όλη η σάπια ελίτ. Αλλά δεν υπάρχει απογοήτευση. Υπάρχει συζήτηση, οργάνωση, προχώρημα. Γι' αυτό χρειάζεται η συζήτηση για την εργατική τάξη ως το υποκείμενο της ιστορίας. Για τη δράση και τη δύναμη της τάξης να τα παλέψει όλα αυτά, να τα αλλάξει, να μην αφήσει πέτρα πάνω στην πέτρα. Για το “Κράτος και Επανάσταση” του Λένιν, τη “18η Μπρυμέρ” του Μαρξ, τις ιδέες του Ένγκελς, την επικαιρότητα της επανάστασης, τη σύνδεση θεωρίας και πράξης,. Γι' αυτό δεν περιμένουμε. Δίνουμε τη μεγάλη πολιτική μάχη των εκλογών οργανώνοντας παράλληλα το Μαρξισμό. Για να καταμετρηθεί ο κόσμος που έχει πάει αριστερά και να εκφραστεί η δυναμική του. Αλλά και για να δώσουμε όλες τις μάχες που θα χρειαστεί αμέσως μετά.