Πολεμώντας τη σεχταριστική στάση των μπολσεβίκων απέναντι στα συνδικάτα

ΛΕΝΙΝ (1893-1914)
Τα χρόνια της συγκρότησης των Μπολσεβίκων



Για το θέμα της στάσης των σοσιαλδημοκρατών απέναντι στο αναδυόμενο συνδικαλιστικό κίνημα ο Λένιν έπρεπε να συγκρουστεί με τους υποστηριχτές του, που είχαν μια στενή σεχταριστική στάση. 

Ο Σ.Ι. Γκούσεφ, που ήταν κοντά στο Λένιν και στην καρδιά του μπολσεβικισμού του εξωτερικού, πρότεινε σε μια συνεδρίαση της Επιτροπής των μπολσεβίκων της Οδησσού, το Σεπτέμβρη του 1905, να υιοθετήσουν οι μπολσεβίκοι τους ακόλουθους κανόνες για τη στάση τους απέναντι στα συνδικάτα:
1) Να χτυπήσουμε με την προπαγάνδα μας όλες τις ψευδαισθήσεις για τα συνδικάτα τονίζοντας ιδιαίτερα τον περιορισμένο χαρακτήρα τους σε σχέση με τον τελικό στόχο του εργατικού κινήματος.
2) Να ξεκαθαρίσουμε στο προλεταριάτο πως μια πλατιά και σταθερή ανάπτυξη του συνδικαλιστικού κινήματος είναι αδύνατη κάτω από μία απολυταρχία και πως μια τέτοια ανάπτυξη απαιτεί πρώτα απ' όλα ανατροπή του τσαρισμού.
 3) Να τονίσουμε με έμφαση πως το πιο καίριο καθήκον του προλεταριάτου είναι η άμεση προετοιμασία για μια ένοπλη εξέγερση που θα ανατρέψει την τσαρική απολυταρχία και θα εξασφαλίσει τη δημοκρατία.
4) Να συνεχίσουμε ένα δυναμικό ιδεολογικό αγώνα εναντίον των λεγόμενων μενσεβίκων, οι οποίοι γυρνούν πίσω όσον αφορά το θέμα των συνδικάτων στη λαθεμένη στάση των οικονομιστών, πράγμα που υποβιβάζει τη σοσιαλδημοκρατία και εμποδίζει την πρόοδο του προλεταριακού κινήματος.
Ταυτόχρονα όμως έπρεπε "να χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο για να εξασφαλίσουν τη σοσιαλδημοκρατική επιρροή και, όπου ήταν δυνατό την ηγεσία, σε όλα τα εμφανιζόμενα ή ήδη υπάρχοντα ή παράνομα συνδικάτα". Μερικά μέλη της επιτροπής δεν άντεξαν το τελευταίο σημείο. Ένα απόσπασμα από τα πρακτικά παρουσιάζει έναν ομιλητή να λέει:
Ο σύντροφος Σ. αγνοεί πως η θέση 5 της διακήρυξής του αντιστρατεύεται εντελώς όλα τα προηγούμενα σημεία. Τι λένε αυτά; Ότι πρέπει να ξεσκεπάσουμε, να καταστρέψουμε ψευδαισθήσεις, ότι με λίγα λόγια πρέπει να αφοπλίσουμε τα συνδικάτα, να τα καταργήσουμε. Και ξαφνικά στη θέση 5 μιλάμε για ηγεσία. Για μένα το συνδικάτο έχει συγκεκριμένο περιεχόμενο. Αν αναλάβω την ηγεσία του, αυτομάτως αναλαμβάνω αυτό το περιεχόμενο, πρέπει να μαζεύω συνδρομές, κτλ. Αυτό είναι μια μενσεβίκικη ψευδαίσθηση.
Ο Γκούσεφ κατάφερε τελικά να υπερνικήσει τις αντιδράσεις, η διακήρυξη ψηφίστηκε ομόφωνα και στάλθηκε στο Λένιν στη Γενεύη.

Ο Λένιν όμως δεν ικανοποιήθηκε καθόλου από τη διακήρυξη. Στις 30 Σεπτέμβρη του 1905 έγραφε στην Επιτροπή της Οδησσού ότι ήταν "πολύ λανθασμένη":
Κατά τη γνώμη μου, γενικά, πρέπει να μην το παρακάνουμε στην πάλη ενάντια στους μενσεβίκους για το ζήτημα αυτό. Τώρα ίσως αρχίσουν ακριβώς να δημιουργούνται συνδικάτα. Πρέπει να μη μείνουμε παράμερα και πιο πολύ απ' όλα να μη δώσουμε αφορμή να γίνει σκέψη ότι πρέπει να μείνουμε παράμερα, αλλά να προσπαθήσουμε να πάρουμε μέρος, να επιδρούμε, κτλ... Έχει σημασία για τη σοσιαλδημοκρατία της Ρωσίας από την αρχή να πάρει θέση για τα συνδικάτα, να δημιουργεί αμέσως παράδοση σοσιαλδημοκρατικής πρωτοβουλίας στο ζήτημα αυτό, σοσιαλδημοκρατικής συμμετοχής, σοσιαλδημοκρατικής καθοδήγησης.
Μερικούς μήνες αργότερα διατύπωσε ένα ψήφισμα στο ίδιο ύφος για το "Ενωτικό" Συνέδριο της Στοκχόλμης τον Απρίλιο-Μάιο του 1906:
1... όλες οι οργανώσεις του κόμματος πρέπει να βοηθούν τη συγκρότηση εξωκομματικών συνδικάτων και να παρακινούν όλους τους εκπροσώπους του δοσμένου επαγγέλματος που ανήκουν στο κόμμα να μπουν σ' αυτά.
2... το κόμμα πρέπει να επιδιώκει με όλα τα μέσα να διαπαιδαγωγεί τους εργάτες που ανήκουν στα συνδικάτα με το πνεύμα της πλατιάς κατανόησης της ταξικής πάλης και των σοσιαλιστικών καθηκόντων του προλεταριάτου να κατακτά με τη δράση του ηγετικό στην ουσία ρόλο μέσα σ' αυτά και, τέλος, να μπορούν αυτά τα συνδικάτα κάτω από ορισμένες συνθήκες, να προσκολλώνται άμεσα στο κόμμα, χωρίς ωστόσο να αποκλείουν από τις γραμμές τους μη κομματικά μέλη.
 

Σχόλια