ΠΟΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ;

                                                       του ΡΑΟΥΛ ΒΑΝΕΓΚΕΜ

  Απόρροια της ελεύθερης ανταλλαγής και της ελεύθερης κυκλοφορίας αγαθών και ανθρώπων, η ελεύθερη έκφραση αποτελείται σήμερα από το εμπορευματικό πνεύμα που πρωτοστάτησε στη γέννησή της. Ό,τι την άνοιγε παλιά σήμερα την κλειδώνει, καθώς σφίγγει γύρω από τον κόσμο ο κλοιός του κέρδους.

   Το θέαμα του κόσμου το οποίο παρακολουθούμε ως παθητικοί θεατές, μάς προσφέρεται για να το δούμε και να το ακούσουμε σύμφωνα με, φαινομενικά, ποικίλα σενάρια, που μάλλον υπηρετούν τα συμφέροντα των εντολοδόχων τους, παρά τα δικά μας.
   Ό,τι προσφέρεται στη γνώση μας έχει υποστεί επεξεργασία στα παρασκήνια: ένα συγκεκριμένο φωτισμό, μια ευαίσθητη ή χοντροκομμένη ρητορική, μια τέχνη να αποκρύπτεις το ουσιαστικό και να διαχειρίζεσαι, προκαλώντας αναστάτωση, τη θλιβερή επιμονή και την επανάληψη, επικράτειες σκιών και σιωπών όπου φήμες και υποψίες συγχέονται.
   Ο αγώνας κατά της τυραννίας, για τον οποίο καμαρώνει η ελευθερία του λόγου και της σκέψης, είναι απάτη αν ο πολίτης δε μάθει να επισημαίνει και να διακρίνει: οι πληροφορίες, με τις οποίες τού υπερφορτώνουν τα μάτια και τα αυτιά καθημερινά, σε τι συνωμοσίες συμφερόντων υπακούουν, ή τουλάχιστον πώς διατάσσονται, κατευθύνονται, παραμορφώνονται.
    Δεν πρέπει να αγνοούμε πως, ακόμα και όταν διοχετεύονται χύμα, μάς προσφέρονται με τη συσκευασία των ΜΜΕ. Οφείλεις να τις ξετυλίξεις και να τις ξεδιαλέξεις, όπως ακριβώς ξεδιαλέγονται τα καταναλωτικά προϊόντα που ενίοτε υπήρξαν, συχνά είναι και θα γίνουν γρήγορα σκουπίδια. Γιατί, μετά τη διαλογή, δεν υπάρχει το παραμικρό που, γεννώντας την έλξη, την απώθηση ή την αδιαφορία, να μην μπορεί να υποκλαπεί, να αποκατασταθεί ή να μεταλλαχθεί, προκειμένου να υπηρετήσει το ατομικό και το συλλογικό καλό.
   Η απεριόριστη ελευθερία της έκφρασης δεν είναι κάτι το δεδομένο, αλλά μια διαδικασία μάθησης, που το καθήκον της υπακοής δεν την έχει ευνοήσει καθόλου μέχρι σήμερα. Δεν υπάρχει καλή και κακή χρήση της ελεύθερης έκφρασης, υπάρχει μόνο ανεπαρκής χρήση της.

ΡΑΟΥΛ ΒΑΝΕΓΚΕΜ, Τίποτα δεν είναι ιερό, όλα μπορούν να λεχθούν, ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΚΦΡΑΣΗ, Πρόλογος: Ρομπέρ Μενάρ, Μετάφραση: Αναστασία Καραστάση, ΕΚΔΟΣΕΙΣ Σαββάλας.