Γιατί η ανισότητα μπορεί να επιταχύνει την εξάπλωση του Covid-19


Οι πανδημίες σπάνια πλήττουν τους ανθρώπους με ομοιόμορφο τρόπο. Ο Μαύρος Θάνατος του 14ου αιώνα μείωσε τον παγκόσμιο πληθυσμό κατά ένα τρίτο με το μεγαλύτερο αριθμό θανάτων να εντοπίζεται στους φτωχότερους πληθυσμούς. Η πυκνοκατοικημένη από χωρικούς με ροζιασμένα χέρια και πεινασμένα στόματα μεσαιωνική Ευρώπη ήταν εύφορο έδαφος για τη βουβωνική πανώλη. Επτά αιώνες μετά, μ' ένα παγκόσμιο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν ύψους σχεδόν 100 τρισεκατομμυρίων δολαρίων διαθέτει άραγε αυτός ο κόσμος αρκετούς πόρους για να αποτρέψει μια ακόμα πανδημία; Τα πρόσφατα στοιχεία από την πανδημία της νόσου του κορονοϊού 2019 (Covid-19) μαρτυρούν μάλλον το αντίθετο.

Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι ο Covid-19 θα κοστίσει παγκόσμια πάνω από 10 τρισεκατομμύρια δολάρια, παρότι υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα σε σχέση με την έκταση που μπορεί να πάρει ο ιός και με την αποτελεσματικότητα των πολιτικών που εφαρμόζονται για την αντιμετώπισή του. Κάθε μείωση κατά μία ποσοστιαία μονάδα του παγκόσμιου ΑΕΠ, αντιστοιχεί σε φτωχοποίηση άλλων 10 εκατομμυρίων ανθρώπων. Δεδομένου ότι οι φτωχότεροι πληθυσμοί είναι πιθανότερο να πάσχουν από χρόνιες παθήσεις, είναι ευνόητο ότι διατρέχουν και τον υψηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν από τον Covid-19. Απ' τη στιγμή που η πανδημία διαιωνίζει την οικονομική κρίση, τα ποσοστά ανεργίας θα ανέβουν σημαντικά και τα εξασθενημένα δίκτυα κοινωνικής ασφάλισης απειλούν περαιτέρω την υγεία και την κοινωνική αβεβαιότητα.

Η εργασία δεν είναι κάτι που πρέπει να αποβαίνει εις βάρος ούτε της ατομικής ούτε της δημόσιας υγείας. Στις ΗΠΑ ήδη έχουν καταγραφεί περιπτώσεις μη αναμενόμενων χρεώσεων ανασφάλιστων ασθενών που νοσηλεύτηκαν με Covid-19, αλλά και περιπτώσεις φορέων που συνέχισαν να δουλεύουν υπό το φόβο της απόλυσης. Παρά τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις για τη διασφάλιση της απασχόλησης σε κάποιες χώρες υψηλού εισοδήματος, όπως η Βρετανία και οι ΗΠΑ, οι ομάδες χαμηλού εισοδήματος είναι δύσπιστες απέναντι σ' αυτές τις διαβεβαιώσεις καθώς έχουν την εμπειρία των μακροχρόνιων δυσκολιών πλοήγησης στα πολύπλοκα συστήματα παροχών, και πολλοί εργαζόμενοι (ανάμεσά τους και οι αυτοπασχολούμενοι) μπορεί να παραληφθούν από αυτά τα σχέδια έκτακτης ανάγκης. Οι επιπτώσεις της ανεπαρκούς οικονομικής προστασίας των χαμηλόμισθων εργαζόμενων είναι πιο φανερές σε χώρες με υψηλότερα επίπεδα ακραίας φτώχειας, όπως η Ινδία.

Στις πρόσφατες επιδημίες, όπως στο αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής (MERS) οι γιατροί έγιναν φορείς μετάδοσης της νόσου λόγω των ανεπαρκών ελέγχων και μέτρων ατομικής προστασίας. Η ιστορία φαίνεται ότι επαναλαμβάνεται, με τους κλινικούς ιατρούς να αποτελούν το ένα δέκατο των κρουσμάτων Covid-19 στην Ιταλία και την Ισπανία. Με προβλεπόμενο παγκόσμιο έλλειμμα 15 εκατομμυρίων υγειονομικών μέχρι το 2030, οι κυβερνήσεις έχουν αφήσει το προσωπικό που εκτελεί τα πιο βασικά καθήκοντα εκτεθειμένο αυτή την ώρα ανάγκης.

Οι φτωχοί πληθυσμοί που στερούνται πρόσβασης στις υγειονομικές υπηρεσίες γίνονται ακόμα πιο ευάλωτοι στις περιόδους κρίσης. Οι κίνδυνοι της παραπληροφόρησης και της παρανόησης επηρεάζουν δυσανάλογα τα άτομα με λιγότερη πρόσβαση στους διαύλους πληροφοριών, κι έτσι είναι πιο πιθανό αυτά τα άτομα να αγνοούν τις προειδοποιήσεις της κυβέρνησης σχετικά με την υγεία. Με την λήψη μέτρων σωματικής απομάκρυνσης, πρέπει να υπάρχει δυνατότητα σύνδεσης στο ίντερνετ σε κάθε σπίτι. Η ανεπαρκής αντιμετώπιση του Covid-19 είναι ήδη φανερή. Το προσδόκιμο υγιούς ζωής και τα ποσοστά θνητότητας παρουσιάζουν διαχρονικά μια αξιοσημείωτη δυσαναλογία ανάμεσα στους πλουσιότερους και τους φτωχότερους πληθυσμούς. Τα πλήρη αποτελέσματα του Covid-19 δεν έχουν ακόμα φανεί, ενώ η νόσος έχει μόλις αρχίσει να εξαπλώνεται στα πιο εύθραυστα περιβάλλοντα, όπως οι εμπόλεμες ζώνες, οι φυλακές και τα στρατόπεδα προσφύγων. Καθώς η παγκόσμια οικονομία βυθίζεται βαθύτερα στην οικονομική κρίση και τα κυβερνητικά προγράμματα διάσωσης συνεχίζουν να θέτουν ως προτεραιότητα τη βιομηχανία, οι περιορισμένοι πόροι και οι αποφάσεις κατανομής της χρηματοδότησης πρέπει να κινηθούν προς την κατεύθυνση της μείωσης και όχι της επιδείνωσης των ανισοτήτων.

Υποβάλλουμε δήλωση μη σύγκρουσης συμφερόντων.

Πηγή

Σχόλια