Η ακροδεξιά σημείωσε εκλογικά κέρδη σε μια σειρά σημεία σε όλη την Ευρώπη. Ο Τσάρλι Κίμπερ εξετάζει με λεπτομέρεια τις συνδέσεις ανάμεσα σε αυτή την άνοδο και το χονδρεμπόριο μισαλλοδοξίας από το κατεστημένο.Μια σειρά εκλογικά αποτελέσματα στη Γερμανία, την Αυστρία, τη Γαλλία, την Τσεχία κατέδειξαν την άνοδο της σκληρής δεξιάς και σε μερικές περιπτώσεις κάποιων φασιστικών δυνάμεων. Η αριστερά είχε επίσης άνοδο, με πιο αξιοσημείωτη αυτή του Τζέρεμι Κόρμπιν στη Βρετανία. Δεν μπορούμε όμως να κλείσουμε τα μάτια απέναντι στα ιδιαίτερα ανησυχητικά σημάδια του κινδύνου από τα δεξιά.
Στην Πολωνία οι φασίστες μπήκαν επικεφαλής μιας πορείας δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων στις 11 Νοέμβρη του 2017. Υπήρχαν μπλοκ που κρατούσαν πανό με συνθήματα όπως, "Η Ευρώπη ή θα παραμείνει λευκή ή θα αφανιστεί", "Λευκή Ευρώπη των αδερφών εθνών", "Νους υγιής και αίμα καθαρό". Στις ΗΠΑ η εκλογή του Τραμπ και οι αντιμεταναστευτικές υστερίες του, η ισλαμοφοβία του και οι επικίνδυνες στρατιωτικές απειλές του ενθάρρυναν την ανάδειξη των ναζιστικών δυνάμεων.
Ο ρατσισμός δεν είναι απλά μια προσθήκη στην πολιτική της άρχουσας τάξης. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ίδιας της λειτουργίας του συστήματος σε μια περίοδο αναιμικής ανάπτυξης, στασιμότητας ή επιδείνωσης της ποιότητας ζωής δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων και μιας οργής που ξεχειλίζει σε μια κοινωνία που αναζητά μια διέξοδο. Η αντιμετώπιση των ρατσιστών και των φασιστών απαιτεί μια κατανόηση του εχθρού. Ο φασισμός δεν είναι απλά η δεξιά πτέρυγα του εθνικισμού. Είναι ένα συγκεκριμένο μόρφωμα που βάζει σαν στόχο την εκμηδένιση κάθε μορφής οργάνωσης και κάθε δημοκρατικού θεσμού της εργατικής τάξης. Δεν υπάρχει κανένα όριο στη φρίκη που ο φασισμός είναι ικανός να εξαπολύσει -όπως μαρτυρά η ιστορία του Ναζιστικού Ολοκαυτώματος.
Κίνδυνος
Ο Λέον Τρότσκι έγραφε: "Υπάρχει μια αντίφαση μεταξύ δημοκρατίας και φασισμού. Αυτή η αντίφαση δεν είναι καθόλου 'απόλυτη', ή για να το πούμε με Μαρξιστικούς όρους, δεν υποδηλώνει καθόλου το νόμο των ασυμβίβαστων τάξεων. Υποδηλώνει όμως διαφορετικά συστήματα κυριαρχίας μιας και της αυτής τάξης. Τα δύο αυτά συστήματα: το ένα, κοινοβουλευτικό-δημοκρατικό, το άλλο, φασιστικό, αντλούν την υποστήριξή τους από διαφορετικούς συνδυασμούς καταπιεσμένων και εκμεταλλευόμενων τάξεων, και αναπόφευκτα έρχονται σε οξεία αντιπαράθεση μεταξύ τους".
Το μεγάλο λάθος των σοσιαλδημοκρατικών και κομμουνιστικών δυνάμεων τη δεκαετία του 1930 ήταν η αποτυχία τους να ενωθούν στη δράση ενάντια στους Ναζί. Οι Γερμανοί κομμουνιστές ακολούθησαν τη γραμμή του Στάλιν ότι δεν υπήρχε καμιά διαφορά ανάμεσα στη δημοκρατία και το φασισμό και ότι οι Ναζί και οι Σοσιαλδημοκράτες δεν ήταν εχθροί αλλά "δίδυμα αδέρφια". Δεν μπορούμε να ανεχθούμε την επανάληψη των λαθών της δεκαετίας του 1930, κι αυτό σημαίνει ενιαίο μέτωπο στη δράση ενάντια στο φασισμό. Σημαίνει επίσης ότι πρέπει να αντιμετωπίζονται με μαζική αντιπαράθεση στο δρόμο καθώς και με ανελέητη προπαγάνδα και αντιφασιστικές καμπάνιες στους χώρους δουλειάς και τις κοινότητες. Οι φασίστες δεν είναι το ίδιο με τα συνηθισμένα δεξιά κόμματα. Υπάρχει όμως ο κίνδυνος να παραγνωρίσουμε το ρόλο που παίζει η δεξιά σαν συνεργός της φασιστικής ανόδου.
Υπάρχει πάντα μια σύνδεση ανάμεσα στην ανάπτυξη των φασιστικών δυνάμεων και τις δράσεις της παραδοσιακής δεξιάς και των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων. Σε περιόδους κρίσης τα παραδοσιακά κόμματα επιτίθενται στην εργατική τάξη και πουλάνε ρατσιστικά παραμύθια για να θρυμματίσουν την αντίσταση. Η διαφθορά και ο ελιτισμός τους αποκαλύπτονται απομακρύνοντας και προκαλώντας την εχθρότητα της πλειοψηφίας των ανθρώπων.
Μορφές
"Μια διαφορετική διαδικασία αλληλεπίδρασης λαμβάνει χώρα εκεί όπου η παρουσία ενός φασιστικού κινήματος επιτρέπει σε ένα κοινοβουλευτικό καθεστώς να κερδίσει υποστήριξη για αντιδραστικά μέτρα που διαφορετικά δεν θα γινόταν ανεκτά. Και οι δύο μορφές σύνδεσης - διαδοχικές και αμοιβαίες - εφαρμόστηκαν στη Γερμανία μεταξύ 1929 και 1933".
Ο Αδόλφος Χίτλερ δεν εκλέχθηκε από την πλειοψηφία των Γερμανών. Ο Ρόμπερτ Πάξτον γράφει: "Το Νοέμβριο του 1932, η ψήφος των Ναζί έπεσε σε σχέση με τις προηγούμενες κοινοβουλευτικές εκλογές. Το Ναζιστικό Κόμμα έχανε το πιο πολύτιμο προσόν του: την ορμή. Το κίνημα θα μπορούσε να έχει καταλήξει να είναι μια υποσημείωση στην ιστορία αν δεν είχε διασωθεί τις πρώτες ημέρες του 1933 από συντηρητικούς πολιτικούς που ήθελαν να κλέψουν τους οπαδούς του και να χρησιμοποιήσουν τους πολιτικούς του μυώνες για δικό τους όφελος".
Αυτή η διαδικασία αλληλεπίδρασης είναι επίσης πραγματική και σήμερα. Το γαλλικό Εθνικό Μέτωπο (FN), του οποίου η υποψήφια Μαρίν Λεπέν κέρδισε πάνω από 10,5 εκατομμύρια ψήφους στις προεδρικές εκλογές του Μάη του 2017, βοηθήθηκε και από τα δύο παραδοσιακά μεγάλα κόμματα.
Οι πολιτικές του FN απέκτησαν μεγαλύτερη υπόληψη χάρη στο ρατσισμό ενάντια στους Μουσουλμάνους, τους μετανάστες και τους Ρομά του συντηρητικού προέδρου Νικολά Σαρκοζί και του σοσιαλιστή Ολάντ. Τα προγράμματα λιτότητας από τους συντηρητικούς και τους σοσιαλδημοκράτες επέτρεψαν στη Λεπέν να ποζάρει σαν φίλη των εργαζομένων.
Τελευταία στο FN υπάρχει μια μεγάλη φαγωμάρα. Ωστόσο, σαν θέλοντας να του δώσουν νέα ώθηση, οι κεντρικές φιγούρες της κυρίαρχης πολιτικής πουλάνε πάλι τα ρατσιστικά παραμύθια τους. Ο Λοράν Βοκιές ήταν το φαβορί για να γίνει ηγέτης του βασικού κόμματος της δεξιάς, των Ρεπουμπλικάνων στις εκλογές αυτού του μήνα. Τον περασμένο μήνα κάλεσε την κυβέρνηση να σταματήσει να παρέχει δωρεάν βασική υγειονομική περίθαλψη στους μετανάστες χωρίς χαρτιά και επέκρινε την 'αφέλεια' των γάλλων πολιτικών σε σχέση με το ριζοσπαστικό Ισλάμ. Ερωτηθείς για το γεγονός ότι αυτά είναι μερικά από τα κεντρικά ζητήματα που απασχολούν τη Λεπέν, ο Βοκιές απάντησε: "Άρα λέτε ότι αν η Μαρίν Λεπέν λέει ότι είναι νύχτα θα πρέπει εγώ να πω ότι είναι η μέρα;"Η ιστορία στην Πολωνία είναι λίγο-πολύ παρόμοια. Η κυβέρνηση του "Νόμου και της Δικαιοσύνης" στη Βαρσοβία έπαιξε ρόλο στην ενίσχυση της ακροδεξιάς από τότε που κέρδισε κοινοβουλευτική πλειοψηφία το 2015. Προώθησε το μίσος απέναντι στους ξένους, τον αντισημιτισμό και το δηλητήριο του εθνικισμού. Πέρυσι, η υπουργός Παιδείας Άννα Ζαλέφσκα υπογράμμισε σε τηλεοπτική συνέντευξη ότι η σφαγή της Γεντβάμπνε του 1941, όταν οι ακραίοι εθνικιστές Πολωνοί έκαψαν ζωντανούς περισσότερους από 300 Εβραίους σε έναν αχυρώνα, ήταν θέμα "άποψης".
Αντισημιτισμός
Πόση έκπληξη λοιπόν προκαλεί που οι αντισημιτικές παρελάσεις και η βία στους δρόμους αυξάνονται; Ο Πολωνός υπουργός Εσωτερικών Μάριους Μπλάζακ έπλεξε το εγκώμιο της πρόσφατης φασιστικής διαδήλωσης, λέγοντας, "Τι ωραίο θέαμα. Είμαστε περήφανοι που τόσο πολλοί Πολωνοί αποφάσισαν να πάρουν μέρος σ' έναν εορτασμό που συνδέεται με τη Μέρα της Ανεξαρτησίας μας". Άλλα τμήματα της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου του υπουργείου Εξωτερικών, εξέδωσαν παρόμοιες ανακοινώσεις.
Το τηλεοπτικό δίκτυο TVP, που απηχεί τις απόψεις της κυβέρνησης, έκανε λόγο για μια "τεράστια πατριωτική πορεία". Κάποιοι από τους συμμετέχοντες βάδισαν κάτω από το σύνθημα "Θέλουμε Θεό!", από τους στίχους ενός πολωνικού θρησκευτικού τραγουδιού, στους οποίους ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ είχε αναφερθεί με συγκίνηση στην επίσκεψή του στη Βαρσοβία λίγους μήνες πριν.
Στην Αυστρία, ο Σεμπάστιαν Κουρς του Συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος ήταν ο νικητής στις εκλογές του Οκτωβρίου. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του, διαλαλούσε την αντιμεταναστευτική του πολιτική και ζητούσε αυστηρότερους συνοριακούς ελέγχους από τους αντιπάλους του, του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας (FPO). Από ορισμένες απόψεις, τους ξεπέρασε.Ως υπουργός εξωτερικών υποθέσεων και ενσωμάτωσης στην τελευταία κυβέρνηση, συνέβαλε στην απαγόρευση μπούρκας, στην Αυστρία, στην απαγόρευση της πώλησης ανεπίσημων εκδόσεων του Κορανίου και στην πλήρη απαγόρευση της μαντίλας για τους δημόσιους υπαλλήλους, συμπεριλαμβανομένων των εκπαιδευτικών.Οι Financial Times σχολίασαν ότι "οι τακτικές του Κουρτς απέτυχαν να χαλιναγωγήσουν τη λαϊκιστική ψήφο. Το FPO κέρδισε περίπου το 26% - ελάχιστα κάτω από το ρεκόρ του 26,9% υπό την ηγεσία του Γιοργκ Χάιντερ το 1999.Αυτό ήταν ένα ακόμα απογοητευτικό παράδειγμα που δείχνει ότι, ανάμεσα στους λαϊκιστές των παραδοσιακών δεξιών κομμάτων και τους πραγματικούς φασίστες, οι ψηφοφόροι συχνά επιλέγουν τους τελευταίους. Ο Κουρτς διεξάγει συνομιλίες για να σχηματίσει συνασπισμό με το FPO και οι ηγέτες των φασιστών ετοιμάζονται να φορέσουν υπουργικά κοστούμια, με πρώτο αυτό του υπουργού των μπάτσων.
Στη Γερμανία, η άνοδος του AfD που έχει δεκάδες ναζί βουλευτές στις τάξεις του βοηθήθηκε κι αυτό πολύ από τα κόμματα του συστήματος. Το φιλελεύθερο φιλοεπιχειρηματικό κόμμα FDP και ο ηγέτης του Κρίστιαν Λίντνερ απαίτησε οι απορριφθέντες αιτούντες άσυλο να απελαύνονται με πιο συνοπτικές διαδικασίες, τα σύνορα να σφραγιστούν "με τις πιο σύγχρονες μεθόδους επιτήρησης" κι ότι πρέπει να παραμείνουν κλειστά ακόμη κι αν ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων ξαφνικά αναζητούσε καταφύγιο.
Μέλη της γερμανικής σοσιαλιστικής ομάδας Marx21 λένε σχετικά, "Το συντηρητικό CDU διεξήγαγε μια κλασική εκστρατεία 'νόμου και τάξης' μπλοκάροντας τα κοινωνικά ζητήματα και υπογραμμίζοντας τα 'επιτεύγματά του', τις παραβιάσεις του δηλαδή στο δικαίωμα ασύλου. Το σοσιαλδημοκρατικό SPD διαδραμάτισε ιδιαίτερα ατιμωτικό ρόλο: Στις αρχές του Αυγούστου ο Μάρτιν Σούλτς ήταν ο πρώτος που με όλη του τη δύναμη επανέφερε το προσφυγικό στην εκλογική ατζέντα ως απειλητικό σενάριο. Δεν είναι λοιπόν περίεργο το γεγονός ότι το 44% των ψηφοφόρων δήλωσε ότι η μετανάστευση ήταν το πιο σημαντικό πολιτικό πρόβλημα στη χώρα - ακόμα πιο σημαντικό κι από την κοινωνική δικαιοσύνη".
Ο ρόλος των ΜΜΕ
Οι μισοί Γερμανοί εργαζόμενοι κερδίζουν λιγότερο σε πραγματικούς όρους από ό, τι το 2000.Στη Δημοκρατία της Τσεχίας, το δεξιό φιλελεύθερο κόμμα "Δράση Ανικανοποίητων Πολιτών" (ANO) έγινε το μεγαλύτερο κόμμα με το 30% των ψήφων στις εκλογές του Οκτωβρίου.
Αρχηγός του είναι ο πολυεκατομμυριούχος πρώην υπουργός Οικονομικών Αντρέι Μπάμπις, που πλάσαρε τον εαυτό του σαν κάτι έξω το πολιτικό κατεστημένο.
Είναι πιθανό να μπει σε κυβέρνηση συνασπισμού με το δεξιό Πολιτικό Δημοκρατικό Κόμμα (ODS) - παρότι αντιμετωπίζει κατηγορίες για διαφθορά. Ωστόσο, το ακροδεξιό κόμμα "Ελευθερία και άμεση δημοκρατία" (SPD) μπήκε στη Βουλή για πρώτη φορά με 11% των ψήφων. Έχει δεσμούς με το γαλλικό φασιστικό Εθνικό Μέτωπο.
Οι εκλογές στην Ουγγαρία τον Απρίλη και Μάη του 2018 προβλέπεται να αναδείξουν και πάλι νικήτρια την ακροδεξιά κυβέρνηση του Βίκτορ Όρμπαν και να δώσουν γύρω στο 20% στους φασίστες του Jobbik.
Τη ρατσιστική και φασιστική εκτίναξη στην Ευρώπη δεν πρόκειται να τη σταματήσει η προσκόλληση στο πολιτικό κέντρο. Γιατί είναι το κέντρο που έχει προκαλέσει αυτά τα νοσηρά συμπτώματα. Η στατική άποψη ότι ο καπιταλισμός και η αγορά είναι ο μόνος πιθανός τρόπος για να δουλέψει ο κόσμος και ότι αυτό απαιτεί λιτότητα για τις μάζες και θυσίες για την αναζωογόνηση της κερδοφορίας του συστήματος είναι το αναμφισβήτητο υπόβαθρο της ανόδου της δεξιάς. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει παίξει έναν ιδιαίτερο ρόλο σ' αυτό.
Όπως επισήμανε και η Λιζ Φεκέτε στο άρθρο της Φυλή και Τάξη το Γενάρη του 2017, "Ο νεοφιλελευθερισμός δεν είναι απλά ένα οικονομικό σχέδιο. Είναι επίσης βαθιά πολιτικός, μια προσπάθεια να μεταμορφωθεί το κράτος από τα μέσα, μία συγχώνευση των εθνικών κρατών σε διασυνδεδεμένα κράτη της αγοράς. Μέχρι σήμερα, η υπερεθνική οντότητα της ΕΕ έπαιξε κεντρικό ρόλο σ' αυτή τη διαδικασία.
"Με την υποταγή της 'κοινωνικής Ευρώπης' (κοινωνική προστασία και ισότητα) στα συμφέροντα των παγκόσμιων εταιρειών και της παγκόσμιας οικονομίας (κανόνες ανταγωνισμού και αποτελεσματικότητα της αγοράς), αυτοί που καθοδηγούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να έχουν δημιουργήσει τις προϋποθέσεις μιας νέμεσης για την ΕΕ -τον εθνικισμό, και μετά το Brexit, την πιθανή διάλυση".
Η ΕΕ προωθεί έναν ψεύτικο διεθνισμό, ο οποίος καθιστά την κερδοφορία υπέρτατο νόμο και, ενώ επιτρέπει μια εξαιρετικά περιορισμένη μορφή ελευθερίας στη μετακίνηση των εργαζομένων εσωτερικά, δημιουργεί ένα απαράδεκτο καθεστώς ρατσιστικών περιορισμών που έχει πνίξει χιλιάδες πρόσφυγες.
Απάντηση
Στη Βρετανία οι Τόρηδες συνεχίζουν με λιτότητα, ρατσισμό και ισλαμοφοβία. Όσο πιο απελπισμένοι είναι (και είναι ήδη πολύ απελπισμένοι) τόσο πιο πιθανό είναι ότι θα εφαρμόσουν ακόμα πιο άθλιες πολιτικές με σκοπό να καταστρέψουν την ενότητα και την αντίσταση των εργαζομένων.
Η ακροδεξιά παραμένει, για την ώρα, μικρή και κατακερματισμένη. Το UKIP έπεσε κατακόρυφα στις τελευταίες εκλογές. Αλλά οι πορείες στο Λονδίνο από τη Football Lads Alliance έδειξαν τις δυνατότητες για ένα μεγάλο ισλαμοφοβικό κίνημα στο δρόμου. Και αν η Τερέζα Μέι αποδειχθεί "προδότρα" του Brexit αυτές οι δυνατότητες θα πολλαπλασιαστούν.
Χρειαζόμαστε ένα συγκεκριμένο πλατύ ενιαίο μέτωπο ενάντια στο φασισμό. Χρειαζόμαστε επίσης έναν πλατύτερο σχηματισμό για να αντιμετωπίσουμε το ρατσισμό ενάντια στους πρόσφυγες, τους Μουσουλμάνους και τους μετανάστες και χρειαζόμαστε επίσης δράση ενάντια στον κρατικό ρατσισμό και τις δολοφονίες της αστυνομίας. Γι' αυτό είναι τόσο σημαντική η Κίνηση Αντισταθείτε στο Ρατσισμό (Stand Up To Racism) -και γιατί πρέπει να συγκρουστούμε με το ρατσισμό των ΜΜΕ και των πολιτικών του κατεστημένου.
Το Εργατικό Κόμμα και οι ηγέτες των συνδικάτων πρέπει να πιεστούν και να οργανώσουν τώρα την πραγματική αντίσταση στους Τόρηδες, κι αυτό όχι μόνο θα ωφελήσει τους εργαζόμενους και τους φτωχούς, αλλά θα βοηθήσει επίσης και στον παραγκωνισμό του τοξικού μηνύματος των ρατσιστών.
Αλλά πρέπει επίσης να υπάρξει μια θετική εναλλακτική απέναντι στη δεξιά. Κι αυτό δεν μπορεί παρά να σημαίνει μια επαναστατική σοσιαλιστική εναλλακτική που δεν τραβάει πίσω τη γροθιά της στην πάλη ενάντια σε όλους τους υπερασπιστές του καπιταλισμού.
Ο Τσάρλι Κίμπερ είναι εκδότης της εφημερίδας Socialist Worker και πανεθνικός γραμματέας συντονισμού του Socialist Workers Party
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου